Tarihin Nahiyar Kudancin Amurka (South America) yana da tsawo da kuma cike da al'amura masu ban sha'awa tun daga zamanin da har zuwa yau.
Zamanin Dazuka da Al'adun Gargajiya
Kafin zuwan Turawa, Nahiyar Kudancin Amurka tana da al'umma daban-daban waÉ—anda suka yi rayuwa na dubban shekaru. Wasu daga cikin waÉ—annan al'ummomi sun hada da Inca a Peru, Mapuche a Chile, da Guarani a Brazil. Wadannan al'ummomi suna da al'adu da tsare-tsare na zamantakewa da addinai daban-daban, inda suka yi amfani da noma, farauta, da kamun kifi don samun abinci.
Mazaunan Farko a Nahiyar Kudancin Amurka |
Zuwa da Mulkin Mallakar Turawa
A karni na 15, masu binciken Turai, musamman daga Spain da Portugal, sun fara kutsawa zuwa Kudancin Amurka. Christopher Columbus ya fara isa tsibiran Caribbean a 1492, amma daga bisani sauran kasashe kamar Spain da Portugal suka fara binciken ƙasa da mulkin mallaka a Kudancin Amurka. Misalin wannan shine mulkin Inca da Spain ta ci a shekarar 1533. Wannan ya sa aka kwashe 'yan asalin wurin da kuma kawowa Turawa daga nahiyar Turai da Afrika don yin bauta.
Zuwan Turawan Mulkin Mallaka a Nahiyar Amurka |
Yakin 'Yanci da Samun 'Yancin Kai
A karni na 19, yanayin siyasa a Nahiyar Kudancin Amurka ya sauya sosai. Tsakanin shekarun 1808 zuwa 1826, kusan dukkan Æ™asashen Kudancin Amurka sun samu 'yancin kai daga Spain da Portugal. Jagororin irin su Simón BolÃvar da José de San MartÃn sun taka rawar gani wajen jagorantar yakin 'yanci. An kafa sabbin kasashe irin su Argentina, Chile, Colombia, da Venezuela.
Zamanin Mulkin Soja da Juyin Juya Hali
A karni na 20, Nahiyar Kudancin Amurka ta sha fama da juyin juya hali da mulkin soja. Kasashe da dama sun sha fama da mulkin soji, musamman a lokacin shekarun 1960 zuwa 1980. Misali, mulkin soja a Chile karkashin Augusto Pinochet (1973-1990) da kuma mulkin soja a Argentina daga 1976 zuwa 1983.
Zamanin Mulkin Dimokuradiyya da Ci Gaba
Daga shekarun 1990 zuwa yanzu, kasashen Kudancin Amurka da dama sun dawo da mulkin dimokuradiyya. Kasashe sun fara ci gaba da bunkasa tattalin arziki da kuma inganta rayuwar al'ummar su. Duk da haka, suna fama da matsaloli irin su rashin adalci na zamantakewa, cin hanci da rashawa, da kuma rikice-rikicen siyasa.
Zamani Na Yanzu
A yau, Kudancin Amurka tana da kasashe 12 da yankin tsibiri guda daya. Kasashen suna fama da sauye-sauyen siyasa, tattalin arziki, da zamantakewa, inda suke kokarin cimma ci gaba mai dorewa da kuma inganta rayuwar al'umma. Yankunan da suka fi muhimmanci a nahiyar sun hada da Brazil, Argentina, da Chile, wadanda suka yi fice a fannoni kamar noma, kera kayayyaki, da kuma hako ma'adanai.
Wannan takaitaccen tarihin Kudancin Amurka ne, wanda ya kunshi manyan abubuwan da suka faru tun daga zamanin da har zuwa yau.
0 Comments